สถานศึกษาพอเพียง สู่การประเมิน ศรร.
ฐานการเรียนรู้ที่ 1 คลังอาหารข้างบ้าน
ฐานการเรียนรู้คลังอาหารข้างบ้าน

   เป็นฐานการเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อให้นักเรียนได้เรียนรู้การทำการเกษตรแบบองค์รวม ซึ่งแตกต่างอย่างมากจากระบบเกษตรแผนใหม่ที่มุ่งเน้นการใช้ปัจจัยการผลิตต่างๆเพื่อเพิ่มผลผลิตเฉพาะพืชที่ปลูก ซึ่งเป็นแนวคิดแบบแยกส่วนเพราะให้ความสนใจเฉพาะแต่ผลผลิตของพืชหลักที่ปลูกโดยไม่ได้คำนึงถึงผลกระทบต่อทรัพยากรการเกษตรหรือนิเวศการเกษตร สำหรับเกษตรอินทรีย์ซึ่งเป็นการเกษตรแบบองค์รวมจะให้ความสำคัญกับการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและระบบนิเวศการเกษตร โดยเฉพาะอย่างยิ่งการฟื้นฟูความอุดมสมบูรณ์ของดิน, การรักษาแหล่งน้ำให้สะอาด และการฟื้นฟูความหลากหลายทางชีวภาพของที่ทำกิน การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ฐานเกษตรอินทรีย์ของโรงเรียนจระเข้วิทยายน เริ่มต้นจากการเรียนรู้วิธีการจัดสรรพื้นที่ใช้สอยที่มีอย่างจำกัดให้เกิดประโยชน์สูงสุดตามรอยศาสตร์พระราชา ในหลวงรัชกาลที่ 9  นักเรียนได้เรียนรู้กระบวนการทำงานเกษตรอินทรีย์เชิงวิทยาศาสตร์ เรียนรู้กระบวนการทำจุลินทรีย์ชีวภาพจากวัชพืชและเศษอาหารในครัวเรือน เรียนรู้กระบวนการทำจุลินทรีย์สังเคราะห์แสง (PSB) และการนำไปใช้ประโยชน์ เรียนรู้วิธีปรับปรุงคุณภาพของดินเรียนรู้การทำสารชีวภาพไล่แมลงและศัตรูพืช  เรียนรู้ความหลากหลายทางชีวภาพการเลี้ยงปลาในระบบนิเวศจำลอง เป็นต้น
         
ประโยชน์จากฐานการเรียนรู้คลังอาหารข้างบ้าน
    เป็นแหล่งเรียนรู้ให้นักเรียนได้ศึกษาหาความรู้ทั้งด้านทฤษฎีและการปฏิบัติด้วยตนเอง ทำให้นักเรียนมีภูมิคุ้มกันในตัวที่ดีสามารถนำความรู้ที่ได้รับไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน นักเรียนมีความเข้าใจในแนวคิดในการทำการเกษตรที่อนุรักษ์และฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม  มีความรู้ในด้านการประยุกต์ปรับใช้กลไกนิเวศธรรมชาติสำหรับการทำเกษตร อาทิเช่น การหมุนเวียนธาตุอาหารการสร้างความอุดมสมบูรณ์ของดิน  ความสัมพันธ์แบบสมดุลของสิ่งมีชีวิตที่หลากหลาย การอนุรักษ์และฟื้นฟูนิเวศการเกษตร  และหลีกเลี่ยงการใช้สารเคมีที่เป็นพิษในการทำเกษตร เป็นต้น
วัตถุ  มีคลังอาหารปลอดภัยไว้บริโภคในครัวเรือน สามารถก่อให้เกิดรายได้ทั้งในส่วนของการทำเป็นงานอดิเรกและทำเป็นอาชีพหลักได้
สังคม  มีความอดทน ความรับผิดชอบ ความสามัคคี ความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ รู้จักช่วยเหลือ เสียสละและแบ่งปัน
สิ่งแวดล้อม  หลีกเลี่ยงการใช้สารเคมีที่เป็นพิษในการทำเกษตร สามารถอนุรักษ์ทรัพยากรดินและน้ำอย่างยั่งยืน
วัฒนธรรม  ดำรงมรดกของท้องถิ่นและของชาติ  ด้านงานอาชีพและวัฒนธรรม
ฐานการเรียนรู้ที่ 2 โครงงานหรรษาสู่อาชีพ
ฐานการเรียนรู้โครงงานหรรษาสู่อาชีพ
   
เป็นฐานการเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อให้นักเรียนได้เรียนรู้ ทักษะในการทำงานและการจัดการอย่างเป็นระบบ มีมนุษย์สัมพันธ์ที่ดี ทำงานร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข มีความรับผิดชอบต่องาน ขยัน ซื่อสัตย์ อดทน ใช้พลังงานและทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่นมาประยุกต์ใช้อย่างคุ้มค่า และสร้างรายได้ระหว่างเรียน ในฐานการเรียนรู้โครงงานอาชีพ นักเรียนจะได้เรียนรู้เรื่องการประกอบอาชีพ เช่น การจักสานกระติบข้าว การผลิตสินค้าจากผลิตภัณฑ์จากปลาในท้องถิ่น การทำถุงผ้าลดโลกร้อน การทำขนมอบ การทำอาหาร และการเรียนรู้ทวิศึกษา นักเรียนสามารถปฏิบัติงานตามแผนจนเกิดทักษะในงานอาชีพ มีเจตคติที่ดีต่องานอาชีพสุจริต

ประโยชน์จากฐานการเรียนรู้โครงงานหรรษาสู่อาชีพ 
  
นักเรียนสามารถนำความรู้ที่ได้รับไปประกอบอาชีพเสริมได้ในระหว่างเรียนและสามารถทำเป็นอาชีพหลักได้ในอนาคต
วัตถุ  เป็นงานอดิเรก ก่อให้เกิดรายได้  ประกอบอาชีพในอนาคต
สังคม  เกิดความรับผิดชอบ  ความสามัคคี  ความอดทน  รู้จักเสียสละและแบ่งปัน  มีน้ำใจช่วยเหลือเกื้อกูลกัน
สิ่งแวดล้อม  อนุรักษ์พลังงานสิ่งแวดล้อมโดยใช้วัสดุจากธรรมชาติ  รณรงค์การใช้ถุงผ้าแทน
ถุงพลาสติก  ใช้ทรัพยากรในท้องถิ่นอย่างประหยัดและเกิดความคุ้มค่า

วัฒนธรรม  สืบสาน  รักษา มรดกวัฒนธรรม ประเพณีท้องถิ่น
ฐานการเรียนรู้ที่ 3 คีตะมวยไทย
3. ฐานการเรียนรู้  คีตะมวยไทย
  เป็นฐานการเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เป็นกิจกรรมที่ผสมผสานระหว่างนาฏศิลป์กับศิลปะมวยไทย เป็นการนำลักษณะการออกอาวุธมวยไทย   เพื่อให้นักเรียนได้เรียนรู้ ทักษะการออกกำลังกายแบบแม่ไม้มวยไทย การนำท่าทางต่าง ๆ ของ “ศิลปะมวยไทย” มีการนำดนตรีนาฏศิลป์เข้ามาร่วมด้วย หมัด เท้า เข่า และศอก มาเต้นเป็นประกอบจังหวะ นักเรียนได้พัฒนาทักษะ ความรู้ด้านมวยไทย ซึ่งเป็นมรดกชาติ และการแสดงออกทางนาฏศิลป์

ประโยชน์จากฐานการเรียนรู้คีตะมวยไทย
   นักเรียนมีความเป็นอยู่อย่างมีความสุขทั้งทางด้านร่างกาย และจิตใจ สังคม อารมณ์ สติปัญญา สร้างภูมิคุ้มกันในตัวที่ดีให้กับสุขภาพตนเองใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ และได้อนุรักษ์มวยไทยซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของชาติ เพื่อใช้เป็นแหล่งเรียนรู้ให้นักเรียน ใช้ศึกษาหาความรู้และฝึกทักษะการหาความรู้ด้วยตนเอง ศึกษาเอกสารความรู้และฝึกปฏิบัติจริง เพื่อให้นักเรียนเกิดทักษะ
 
วัตถุ  เลือกใช้อุปกรณ์ในการฝึกถูกต้อง เหมาะสม ถูกวิธีประหยัดและคุ้มค่า                                       
  สังคม  เกิดความสามัคคี ช่วยเหลือเสียสละและแบ่งปัน มีสัมมาคารวะดำรงตนอยู่ในสังคมอย่าง       
มีความสุข
  
สิ่งแวดล้อม  ปฏิบัติการฝึกเหมาะสม สอดคล้องกับสภาวการณ์ ร่วมอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ร่วมกันรักษา
ความสะอาดในบริเวณที่ปฏิบัติการฝึก ดูแลรักษาอุปกรณ์ให้สะอาดและปลอดภัย
  
วัฒนธรรม  สืบสานภูมิปัญญาไทยและภูมิปัญญาท้องถิ่น ถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่นให้เกิดความยั่งยืน
ฐานการเรียนรู้ที่ 4 พลังงานสะอาด
ฐานการเรียนรู้พลังงานสะอาด
   เป็นฐานการเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโครงการส่งเสริมการใช้พลังงานทดแทนโดยใช้เซลล์แสงอาทิตย์ โรงเรียนได้ออกแบบและติดตั้งโซล่าเซลล์ โดยใช้ระบบออนกริด (On Grid) ขนาด 5 KW (5000 W) โดยมีแผนการติดตั้งปีงบประมาณละ 5 KW เชื่อมโยงกับโครงการของโรงเรียนคือโครงการโรงเรียนกินแดด สนองนโยบายของรัฐบาล นักเรียนได้เรียนรู้องค์ประกอบของโซล่าเซลล์ เรียนรู้หลักการทำงานของระบบโซล่าเซลล์ เรียนรู้การต่อวงจรเบื้องต้น การคำนวณวัตต์ การเลือกขนาดโซล่าเซลล์ที่เหมาะสมกับพลังงานที่ใช้ ส่งเสริมประชาชนอยู่อย่างพอเพียงและพึ่งพาตนเองได้

ประโยชน์จากฐานการเรียนรู้พลังงานสะอาด 
   การเก็บพลังงานจากแสงอาทิตย์มาเปลี่ยนเป็นพลังงานไฟฟ้าต่อกับเครื่องใช้ไฟฟ้าที่เราต้องการ ซึ่งเป็นการประหยัดพลังงานไฟฟ้า และลดค่าใช้จ่ายในระยะยาว
วัตถุ  นักเรียนได้ความรู้ส่วนประกอบของโซล่าเซลล์ การต่อวงจรและการติดตั้งโซล่าเซลล์
ลดค่าใช้จ่ายในชีวิตประจำวันทั้งด้านครัวเรือน การใช้พลังงานทดแทน ก่อให้เกิดรายได้ทั้งที่เป็นงานอดิเรกหรืออาชีพได้

สังคม  นักเรียนมีการปฏิบัติกิจกรรมเกี่ยวกับโซล่าเซลล์ร่วมกับเพื่อน มีความสามัคคี
ช่วยเหลือเสียสละ แบ่งปันการมีน้ำใจ พึ่งพาตนเองได้

สิ่งแวดล้อม  นักเรียนร่วมอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมให้ความสำคัญกับการอนุรักษ์และพัฒนาให้
ยั่งยืน เพราะโซล่าเซลล์เป็นพลังงานที่สะอาด

วัฒนธรรม  สำนึกรู้คุณค่าพลังงานสะอาด
ฐานการเรียนรู้ที่ 5 สวนพฤกษศษสตร์
ฐานการเรียนรู้สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน
   เป็นฐานการเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เป็นการดำเนินงานที่อิงรูปแบบของ “สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน” โดยมี การรวบรวมพันธุ์ไม้ที่มีชีวิต  มีแหล่งข้อมูลพรรณไม้ มีการศึกษาต่อเนื่อง มีการเก็บตัวอย่างพรรณไม้แห้ง พรรณไม้ดอง มีการรวบรวมพันธุ์ไม้ท้องถิ่นเข้ามาปลูกรวบรวมไว้ในโรงเรียน และภูมิปัญญาท้องถิ่น มีการบันทึกรายงานและข้อมูล รวมทั้งภูมิปัญญาท้องถิ่นเกี่ยวกับพันธุ์ไม้

ประโยชน์จากฐานการเรียนรู้สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน
นักเรียนได้ทักษะ ทางวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ ภาษา ศิลปะ การจัดการ และเกิดคุณธรรม ในเรื่องความรับผิดชอบ ความซื่อตรง ความอดทน สามัคคี เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่
วัตถุ  ได้พันธุ์ไม้ชนิดต่าง ๆ ที่หลากหลาย ก่อให้เกิดอาชีพ การดูแล รักษา การขยายพันธุ์ไม้ชนิด   
ต่าง ๆ สามารถนำมาเป็นเชื้อเพลิงก่อให้เกิดรายได้ หรือเป็นอาชีพได้

สังคม  โรงเรียนจระเข้วิทยายนเป็นแหล่งเรียนรู้สำหรับชุมชน ด้านงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนเป็น
แหล่งรวบรวมเป็นแหล่งเรียนรู้ด้านงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนให้แก่บุคคลชุมชน สามารถ
แลกเปลี่ยนความรู้ และศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมจากปราชญ์ชาวบ้าน รวบรวมพรรณไม้ที่สำคัญ พรรณไม้
มงคลที่อยู่ในท้องถิ่น

สิ่งแวดล้อม  เป็นแหล่งที่รวบรวมพันธุ์พืชชนิดต่างๆ ที่มีชีวิต จัดปลูกตามความเหมาะสมกับ
สภาพถิ่นอาศัยเดิม มีสถานที่เก็บรวบรวมตัวอย่างพรรณไม้ รักษาสภาพ อาจเป็นตัวอย่างแห้ง ตัวอย่างดอง หรือเก็บรักษาโดยวิธีอื่นๆ พันธุ์พืชที่ทำการเก็บรวบรวมไว้นี้สามารถใช้เป็นแหล่งพักผ่อนหย่อนใจได้

วัฒนธรรม  นักเรียนมีความรู้ ความเข้าใจ จิตสำนึก และความรับผิดชอบในการอนุรักษ์
พันธุกรรมพืช และได้รับประสบการณ์ตรงจากการปฏิบัติงานจริง ในงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน
ฐานการเรียนรู้ที่ 6 วัยใสใส่ใจคุณธรรม
ฐานการเรียนรู้วัยใสใส่ใจคุณธรรม 
เป็นฐานการเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง   จากสภาพสังคมในปัจจุบันเต็มไปด้วยปัญหาต่างๆมากมาย  ซึ่งส่งผลให้สังคมเสื่อมโทรม การแก้ปัญหาทางหนึ่ง ก็คือ การปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม ให้แก่เด็กหรือเยาวชน ซึ่งเป็นวัยรุ่นที่กำลังสดใส ตื่นตัวเต็มไปด้วยพลังทางกาย พลังทางความคิด และพลังสติปัญญา ถ้าเยาวชนเหล่านี้ได้รับการพัฒนาอย่างถูกวิธีอย่างมีระบบแบบแผน เยาวชนก็จะเป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาชาติ  เพื่อให้เยาวชนเข้าใจบทบาท  ของตนเอง มีจิตสำนึกรับผิดชอบต่อตนเองและสังคม  โดยการจัดกิจกรรมที่มุ่งเน้นการปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม ให้เยาวชนรู้จักนำหลักธรรมไปใช้ในการดำรงชีวิตได้อย่างเหมาะสม โดยฐานการเรียนรู้มีกิจกรรมย่อย  ได้แก่  กิจกรรมดนตรีพื้นบ้าน(โปงลางอีสาน) กิจกรรมศิลปะอีสาน(ธุงใยแมงมุม)  กิจกรรมส่งเสริมคุณธรรม (สวดมนต์ไหว้พระประจำสัปดาห์  วิถีพุทธ และโครงการเก็บได้ให้คืน) 

ประโยชน์จากฐานการเรียนรู้ 
เพื่อปลูกฝัง คุณธรรม จริยธรรม และค่านิยมอันพึงประสงค์ ให้กับนักเรียน ปลูกฝังให้นักเรียนสามารถปรับตัวอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข  รู้จักผิดชอบ ชั่วดี และสิ่งที่ควรหรือไม่ควรประพฤติ   รวมถึงการนำเอาศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นนำมาบูรณาการในการจัดกิจกรรมฐานทำให้นักเรียนสามารถนำความรู้คู่คุณธรรมไปใช้ในชีวิตประจำวัน เป็นประโยชน์ต่อตนเองและสังคมต่อไป

วัตถุ  เก็บรักษาวัสดุอุปกรณ์  รักษาทรัพย์สมบัติของส่วนรวม  ถนอมใช้ทรัพย์สิน สิ่งของให้เกิด
ประโยชน์คุ้มค่า

สังคม  เกิดคุณธรรมอันพึงประสงค์   เช่น มีความรับผิดชอบ  มีน้ำใจ  มีความสามัคคีช่วยเหลือ    
แบ่งบันผู้อื่นอยู่ในสังคมอย่างมีความสุข

สิ่งแวดล้อม  ยึดมั่นในระเบียบแบบแผน ข้อบังคับ และข้อปฏิบัติ  มีทั้งวินัยในตนเองและวินัยต่อ
สังคม ปฏิบัติตนในขอบเขต กฎระเบียบของสถานศึกษา   รวมถึงการอนุรักษ์ทรัพยากรและ
สิ่งแวดล้อม

วัฒนธรรม  มีแบบแผนการดำรงชีวิตที่ดี  ดำรงรักษามรดกของชาติ   ทำความดีสม่ำเสมอ